ΥΠΟΜΝΗΜΑ-ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ 18-8-10

18 Αυγούστου 2010 admin Μέλη 0

Τετάρτη , 18 Αυγούστου 2010

ΥΠΟΜΝΗΜΑ-ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ Της Πανελλήνιας Ένωσης Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών (ΠΕΕΕΣ) Της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιoκτητών Εκπαιδευτηρίων Πληροφορικής (ΠΕΙΕΠ) ΠΡΟΣ Ευρωπαϊκή Επιτροπή Επίτροπο Ανταγωνισμού κ. Joaquín Almunia Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, Γενικό Διευθυντή Δρ. Alexander Italianer Ευρωπαϊκή Επιτροπή Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών κ. Michel Barnier Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς, Γενικό Διευθυντή κ. Jonathan Faull Ευρωπαϊκή Επιτροπή Επίτροπο για Θέματα Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας κυρία Ανδρούλα Βασιλείου Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισμού, Γενικό Διευθυντή κ. Jan Truszczyński

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

Γραφείο Πρωθυπουργού
Αρχηγούς Κομμάτων Αντιπολίτευσης
Βουλευτές Ελληνικού Κοινοβουλίου
Γραφείο Αντιπροέδρου της κυβέρνησης κου Πάγκαλου Θεόδωρου.
Yπουργό Οικονομίας κο Παπακωσταντίνου Γιώργο
Υπουργό Παιδείας κα. Διαμαντοπούλου Άννα.
Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κο. Λοβέρδο
Υφυπουργό Παιδείας-Κυρία Εύη Χριστοφυλοπούλου
Υφυπουργό Παιδείας- Κύριο Ιωάννη Πανάρετο
Γεν. Γραμματέα ΥΠΕΠΘ κο Κουλαϊδή Βασίλειο
Γεν Γραμματέα Δια Βίου ΥΠΕΠΘ κο. Μπάκα Ευθύμιο
Γεν. Γραμματέα Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων Υπ. Εργασίας (Γ.Γ.Δ.Κ.Π) κο Τσέκο Θεόδωρο.
Πρόεδρο ΕΚΕΠΙΣ κο. Ευστράτογλου Άγγελο
Σύμβουλο Υπουργού Παιδείας κου Μητσού Ιωάννη

Θέμα : Διαμαρτυρία των Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών για τον αποκλεισμό τους από το Εθνικό Δίκτυο Δια Βίου Μάθησης Κλειστοί Διαγωνισμοί και Συμβάσεις Χρηματοδότησης

Ι. Εισαγωγικά Προκειμένου να διευκολύνει τη μετάβαση προς μια κοινωνία της γνώσης, η Επιτροπή υποστηρίζει την υλοποίηση των στρατηγικών της διά βίου εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την πραγμάτωση ενός ευρωπαϊκού χώρου διά βίου μάθησης (Ανακοίνωση της Επιτροπής της 21.11.2001, Η πραγμάτωση ενός ευρωπαϊκού χώρου δια βίου μάθησης, COM(2001) 678 τελικό). Σε ενωσιακό επίπεδο, έχει εκδοθεί η Απόφαση 1720/2006/ΕΚ της 15.11.2006 «για τη θέσπιση προγράμματος δράσης στον τομέα της δια βίου μάθησης». Παρόμοιες στρατηγικές έχουν δεσμευτεί να υλοποιήσουν και τα κράτη μέλη. Η Ελλάδα παρουσιάζει αδικαιολόγητη υστέρηση στον τομέα της δια βίου μάθησης. Όπως αρμοδίως επισημαίνεται: «Στην αρχή του 2010 η χώρα μας βρίσκεται σε δεινή θέση αναφορικά με την πραγμάτωση της δια βίου μάθησης» (Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Προς μια νέα πολιτική της δια βίου μάθησης στην Ελλάδα. Κείμενο πολιτικών κατευθύνσεων προς δημόσια διαβούλευση, Ιούνιος 2010). Η ανάπτυξη της δια βίου μάθησης υπήρξε μεταξύ των κεντρικών διακηρύξεων της νέας κυβέρνησης της χώρας. Ο Πρωθυπουργός, ευθύς μόλις ανέλαβε, μετονόμασε συμβολικά το μέχρι τότε Υπουργείο Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων (Απόφαση 2876/7.10.2009). Επιτακτική κρίθηκε ιδίως η αναθεώρηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου (ν. 3369/2005 «Συστηματοποίηση της δια βίου μάθησης»), που αποδείχθηκε ανεπαρκές για την ανάπτυξη της δια βίου μάθησης. Προς το σκοπό αυτό, το Υπουργείο Παιδείας δημοσιοποίησε στις αρχές Ιουλίου το Σχέδιο Νόμου «Ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης», το οποίο προγραμματίζεται να εισαχθεί εντός των επόμενων ημερών στη Βουλή και να ψηφιστεί με συνοπτική διαδικασία. Αναγκαζόμαστε να απευθύνουμε την παρούσα επιστολή για να εκφράσουμε την εντονότατη διαμαρτυρία και αγανάκτησή μας, διότι με τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας αποκλείονται από το σχεδιαζόμενο Εθνικό Δίκτυο Δια Βίου Μάθησης τα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών (ΕΕΣ), δηλαδή χιλιάδες, κατά κανόνα μικρές, επιχειρήσεις ελευθέρων σπουδών, που υπήρξαν παραδοσιακά ο κορμός της δια βίου μάθησης στην Ελλάδα. Ο αποκλεισμός των ΕΕΣ από τα προγράμματα δια βίου μάθησης και, κατά συνέπεια, από την πρόσβαση στην κοινοτική χρηματοδότηση: – νοθεύει τον ελεύθερο ανταγωνισμό, καθώς αποκλείει τον κλάδο των ελευθέρων σπουδών από την πρόσβαση στην αγορά της δια βίου μάθησης, παρέχοντας ένα αδικαιολόγητο πλεονέκτημα στους λοιπούς φορείς παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών. – νοθεύει τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, καθότι αποκλείει τις επιχειρήσεις ελευθέρων σπουδών, αδικαιολόγητα και κατά παράβαση της αρχής της ισότιμης μεταχείρισης, από τις διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάθεση συμβάσεων στο πλαίσιο υλοποίησης προγραμμάτων δια βίου μάθησης. – στρεβλώνει τη λειτουργία των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, καθότι αποκλείει τον κλάδο με τον μεγαλύτερο αριθμό δραστηριοπούμενων επιχειρήσεων στο πεδίο της δια βίου μάθησης στην Ελλάδα από την πρόσβαση σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα δια βίου μάθησης. – ιδίως, θα έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω συρρίκνωση της δια βίου μάθησης στην Ελλάδα, με τη συγκέντρωσή της σε περιορισμένο αριθμό εκπαιδευτικών φορέων, κατ’ αποκλεισμό των πολυάριθμων επιχειρήσεων του κλάδου ελευθέρων σπουδών.

ΙΙ. Τα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών, παραδοσιακοί φορείς της δια βίου μάθησης στην Ελλάδα Ως Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών (ΕΕΣ) χαρακτηρίζονται στο ελληνικό δίκαιο οι κάθε είδους επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης, κατάρτισης και γενικότερα μάθησης και δεν εντάσσονται στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης ούτε σε άλλη, νομοθετικά ρυθμισμένη και τυποποιημένη, κατηγορία φορέων εκπαίδευσης. Τα ΕΕΣ παρέχουν ελεύθερες σπουδές, για την απόκτηση ή βελτίωση γνώσεων, ικανοτήτων ή δεξιοτήτων, χωρίς να καταλήγουν στην κτήση αναγνωρισμένου διπλώματος ή τίτλου σπουδών. Πρόκειται για χιλιάδες, διάσπαρτες ανά το σύνολο της επικράτειας, μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που λειτουργούν ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα με μορφή εμπορικής εταιρίας ή ατομικής επιχείρησης. Σημειωτέον ότι πρόκειται για τον μοναδικό στην Ελλάδα εκπαιδευτικό θεσμό που απαρτίζεται αποκλειστικά από επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, χωρίς οποιαδήποτε συμμετοχή ή άλλου είδους εμπλοκή του δημόσιου τομέα. Από το 1935, οπότε για πρώτη φορά ρυθμίστηκε νομοθετικά η λειτουργία τους, τα ΕΕΣ αποτελούν τους μακροβιότερους και πιοεπιτυχημένους θεσμούς της μη τυπικής, δηλαδή εκτός του τυπικού συστήματος εκπαίδευσης, δια βίου μάθησης στην Ελλάδα. Επί μακρόν μάλιστα υπήρξαν ο μοναδικός θεσμός της μη τυπικής δια βίου μάθησης στην Ελλάδα, δεδομένου ότι οι βασικοί σήμερα θεσμοί, τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), στο πεδίο της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, και τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ), στο πεδίο της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, ιδρύθηκαν με τους ν. 2009/1992 και 2224/1994 αντιστοίχως. Ακριβώς ενόψει του ότι αποτελούν φορείς ελευθέρων σπουδών και λόγω του άτυπου χαρακτήρα τους, τα ΕΕΣ παραδοσιακά ιδρύονταν και λειτουργούσαν ελεύθερα, ως έκφανση της ελευθερίας της παιδείας, χωρίς να υπόκεινται σε καθεστώς αδειών ή άλλη διοικητική παρέμβαση, παρά μόνον υπάγονταν, ως επιχειρήσεις, στην εποπτεία του Υπουργείου Ανάπτυξης για την εκ μέρους τους τήρηση των νόμων. Με τον ν. 3696/2008 τα ΕΕΣ υπήχθησαν στην εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και, για πρώτη φορά στις οκτώ δεκαετίες λειτουργίας του θεσμού, σε καθεστώς προηγούμενης διοικητικής άδειας, που χορηγείται εφόσον πληρούνται εξωφρενικές και παντελώς αδικαιολόγητες προϋποθέσεις. Κατά της εφαρμογής του νόμου αυτού έχουμε ήδη προσφύγει ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, με σοβαρές προοπτικές επιτυχίας, ενόψει και σχετικής θετικής εισήγησης του εισηγητή Συμβούλου. Ανομολόγητος σκοπός του ν. 3696/2008 υπήρξε η εξώθηση εκτός αγοράς και το κλείσιμο πολλών από τα ΕΕΣ, τα οποία κατά κανόνα είναι μικρές ή και πολύ μικρές επιχειρήσεις, προς όφελος των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια στον χώρο της εκπαίδευσης και κατάρτισης, με σκοπό ιδίως την πρόσβαση σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Την ίδια σκοπιμότητα εξυπηρετεί και η τρέχουσα νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας για τη δημιουργία ενός Εθνικού Δικτύου Δια Βίου Μάθησης, απ’ το οποίο αποκλείεται ο παραδοσιακός πυλώνας της μη τυπικής δια βίου μάθησης, δηλαδή οι ελεύθερες σπουδές που παρέχουν τα ΕΣ.

ΙΙΙ. Η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων Στις 2 Ιουλίου 2010, η Υπουργός Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων ενημέρωσε την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, καταθέτοντας σχετικό ενημερωτικό σημείωμα σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 7 του Κανονισμού της Βουλής, για την πρόθεσή της να καταθέσει στη Βουλή σχέδιο νόμου [bill] για την ανάπτυξη της δια βίου μάθησης.Στις 4 Ιουλίου 2010, το Υπουργείο έθεσε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση στον δικτυακό τόπο www.opengov.gr το κείμενο «Σύνοψη Αρχών του Σχεδίου Νόμου για την Ανάπτυξη της Διά Βίου Μάθησης», που αποτελεί κατ’ ουσίαν προσχέδιο νόμου [draft bill]. Η διαβούλευση έληξε στις 11 Ιουλίου 2010, διήρκησε δηλαδή μία μόλις εβδομάδα και, όπως είναι πρόδηλο, είχε καθαρά προσχηματικό χαρακτήρα. Οι συμβολές στη δημόσια διαβούλευση –ούτως ή άλλως εξαιρετικά περιορισμένη, λόγω της ασφυκτικής προθεσμίας εν μέσω θερινών διακοπών– δεν φαίνεται πως είχε οποιαδήποτε άξια λόγου επιρροή στην κατάρτιση του τελικού κειμένου του νομοσχεδίου. Μετά την ολοκλήρωση της επεξεργασίας του από τις υπηρεσίες του Υπουργείου, το σχέδιο νόμου έλαβε τον τίτλο «Ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις» και παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο στις 29 Ιουλίου 2010, οπότε και δόθηκε στη δημοσιότητα. Ήδη προγραμματίζεται η άμεση, εντός των ημερών, εισαγωγή του νομοσχεδίου προς συζήτηση στη Βουλή, ενώ η ψήφισή του, με συνοπτική διαδικασία, από το τμήμα διακοπών της Βουλής αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στις προσεχείς εβδομάδες. Με το νομοσχέδιο συγκροτείται Εθνικό Δίκτυο Δια Βίου Μάθησης, ορίζονται οι φορείς διοίκησης και οι φορείς παροχής υπηρεσιών δια βίου μάθησης, συγκροτείται φορέας πιστοποίησης των δομών δια βίου μάθησης, θεσπίζεται Εθνικό Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης, ρυθμίζονται θέματα πιστοποίησης προσόντων, διασφάλισης ποιότητας και άλλα. Σημειωτέον ότι οι δράσεις του Προγράμματος Διά Βίου Μάθησης σε μεγάλο βαθμό χρηματοδοτούνται από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, δηλαδή συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους

IV. Ο αποκλεισμός των ΕΕΣ από το Εθνικό Δίκτυο Δια Βίου Μάθησης Το σχέδιο νόμου «Ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης και λοιπές διατάξεις», αν και ως δεδηλωμένο σκοπό έχει την προώθηση και ανάπτυξή της, κινδυνεύει κατ’ αποτέλεσμα να συρρικνώσει ακόμη περισσότερο τη δια βίου μάθηση στην Ελλάδα, καθώς αποκλείει τον παραδοσιακό πυλώνα της μη τυπικής δια βίου μάθησης, που είναι οι μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις ελευθέρων σπουδών, τα ΕΕΣ. Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ στο προσχέδιο νόμου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση τα ΕΕΣ κατονομαζόταν ρητά μεταξύ των δέκα κατηγοριών φορέων παροχής υπηρεσιών δια βίου μάθησης (κεφ. 6 περ. γ΄, σελ. 9 του προσχεδίου νόμου), στο άρθρο 3 παρ. 3 του τελικού κειμένου του νομοσχεδίου η αναφορά στα ΕΕΣ απαλείφθηκε, παρόλο που οι κατηγορίες φορέων αυξήθηκαν σε δώδεκα. Παρομοίως, το άρθρο 3 παρ. 6 του νομοσχεδίου ορίζει ως βασικές λειτουργίες του Εθνικού Δικτύου Δια Βίου Μάθησης την αρχική και τη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση και τη γενική εκπαίδευσηενηλίκων, οι οποίες σε επόμενα άρθρα αντιστοιχίζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες φορέων, ενώ απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στις ελεύθερες σπουδές ή, έστω, σε λοιπές μορφές κατάρτισης και μάθησης, που να προσιδιάζουν στα ΕΕΣ. Γενικότερα, ακόμη κι αν θεωρηθεί ότι η απουσία ρητής αναφοράς των ΕΕΣ δεν συνεπάγεται de jure τον αποκλεισμό τους από το Δίκτυο και τα προγράμματα της δια βίου μάθησης, οι ειδικότερες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου οδηγούν κατ’ αποτέλεσμα σε de facto αποκλεισμό των ΕΕΣ, καθώς η εφαρμογή στο πεδίο της μη τυπικής εκπαίδευσης τους είναι προφανέστατα προσανατολισμένη σε νομοθετικά ρυθμισμένους φορείς κατάρτισης, όπως ιδίως τα ΙΕΚ και ΚΕΚ. Όλως ενδεικτικά, το Υπουργείο απέρριψε την πάγια πρότασή μας για τη θέσπιση ατομικού λογαριασμού (Individual Learning Account) για κάθε πολίτη, κάτι που θα επέτρεπε τη διάχυση των δράσεων δια βίου μάθησης στο σύνολο του πληθυσμού με ελεύθερη επιλογή παρόχου των σχετικών υπηρεσιών, και αντ’ αυτού περιορίζει τα σχετικά κίνητρα σε εργαζομένους, κατευθύνοντας εμμέσως πλην σαφώς τη συγκέντρωση των σχετικών δράσεων σε φορείς κατάρτισης,όπως ΚΕΚ,ΙΕΚ Κέντρα Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης (Κολλέγια). Η περιοριστική λογική του νομοσχεδίου, που αντί ενός πραγματικού, ανοικτού δικτύου δημιουργεί μια συγκεντρωτική και γραφειοκρατική δομή-«ομπρέλα», υπό την οποία θέτει περιοριστικά τους ρυθμισμένους θεσμούς της μη τυπικής εκπαίδευσης, αποκλείοντας τις ελεύθερες σπουδές, αντιφάσκει στην ίδια την έννοια και τη φιλοσοφία της δια βίου μάθησης, η οποία περιλαμβάνει «κάθε είδους γενική εκπαίδευση, επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, ανεπίσημη εκπαίδευση και άτυπη μάθηση καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου που έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων με μια προοπτική προσωπική, του πολίτη, κοινωνική ή/και εργασιακή» (Απόφαση 1720/2006/ΕΚ, άρθρο 2 παρ. 29). Κατ’ αποτέλεσμα, η πρωτοβουλία αυτή προσβάλλει την ελευθερία της παιδείας, την οποία προστατεύει το άρθρο 16 παρ. 1 του ελληνικού Συντάγματος, ενώ επίσης περιορίζει αδικαιολόγητα το δικαίωμα κάθε προσώπου να έχει πρόσβαση στην επαγγελματική και τη συνεχή κατάρτιση, σύμφωνα με στο άρθρο 14 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θέτει παράλληλα σοβαρότατα ζητήματα που εμπίπτουν στα πεδία αρμοδιότητας της Επιτροπής. Νοθεύει τον ελεύθερο ανταγωνισμό σε βάρος των μικρομεσαίων ή πολύ μικρών επιχειρήσεων ελευθέρων σπουδών. Τις εξαιρεί αδικαιολόγητα από διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Στρεβλώνει την κατανομή και αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων που στοχεύουν στη διάχυση των υπηρεσιών δια βίου μάθησης. Και, πάνω απ’ όλα, απειλεί με περαιτέρω συρρίκνωση τωνυπηρεσιών δια βίου μάθησης στην Ελλάδα, σε βάρος της υλοποίησης ενός ευρωπαϊκού χώρου δια βίου μάθησης.

Θεσσαλονίκη 18 Αυγούστου 2010

Για Λογαριασμό των Ενώσεων ΕΕΣ

Της Πανελλήνιας Ένωσης Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών (ΠΕΕΕΣ)Της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιoκτητών Εκπαιδευτηρίων Πληροφορικής (ΠΕΙΕΠ)

Ο Νομικός Σύμβουλος

Αντώνης Μανιτάκης

Καθηγητής Νομικής

Με τη συνεργασία του Ακρίτα Καϊδατζή ΔρΝ

Με εκτίμηση

Για την ΠΕΕΕΣ Για την ΠΕΙΕΠ Βουγιούκα Αναστασία Δημητρακουλάκος Σ. Αντώνιος Πρόεδρος ΔΣ ΠΕΕΕΣ Πρόεδρος ΔΣ ΠΕΙΕΠ